Sudan’da 2019’da yaşanan kriz üzerine Sudan Silahlı Kuvvetleri (SAF) tarafından demokrasi yanlılarını bastırmak amacıyla gerçekleştirilen darbe, ülkenin siyasi ortamında büyük bir değişim yarattı. Bu darbenin ardından kurulan geçici hükümet, siyasi istikrarsızlıkla birlikte çeşitli zorluklarla karşılaştı. 2021’de bir darbe daha gerçekleşti ve bu darbe Sudan Silahlı Kuvvetleri (SAF) ve Hızlı Destek Güçleri (RSF) arasındaki gerginliği daha da güçlendirirken, Sudan’daki siyasi karmaşayı artırarak 2023’te başlayan iç savaşın zeminini hazırladı.
15 Nisan 2023’te, RSF ve SAF arasındaki gerginliklerin bir sonucu olarak çatışmalar başladı. İlk olarak Hartum ve ardından diğer şehirlerde yoğunlaşan çatışmalar, Sudan’da 11 milyona yakın insanın göç etmesine yol açtı. İnsani durum giderek kötüleşirken, Birleşmiş Milletler, Sudan’ın yarısından fazlasının insani yardıma ihtiyaç duyduğunu bildirdi. Çatışmalar arttıkça, BM ve diğer insani yardım kuruluşları Sudan’a yardım göndermek için çaba sarf etse de güvenlik sorunları nedeniyle yardımların ulaşmasında zorluklar yaşandı.
İç savaştan kaynaklı, yoksulluk ve açlık Sudan halkı için yaşamı daha da zorlaştırıyor. Birleşmiş Milletler, Sudan’da kıtlık yaşandığını belirtirken, Sudan Tarım Bakanı kesinlikle kıtlıktan söz edilemeyeceğini dile getirdi. Ayrıca, kuraklık ve bazı bölgelerde meydana gelen sel felaketleri, Sudan’daki insani durumu daha da kötüleştirerek, halkın gıda güvenliğini ve yaşam standartlarını ciddi şekilde etkilediği belirtiliyor.
İki silahlı kuvvet arasında çıkan çatışmalarda sivil kayıplar oldukça fazla ve bu durum insan hakları ihlali olarak değerlendirilmekte. Kadınlar, bu çatışmalarda ciddi güvenlik sorunları ile karşı karşıya kalıyor; cinsel şiddet, sömürü ve istismar gibi insanlık haklarına aykırı eylemlerle sıkça karşılaşıyorlar. Bu kadınlar, toplumda damgalanma korkusuyla yaşadıkları travmaları dile getiremiyor.
Aynı zamanda Sudan’da 1.63 milyon kadın sağlık hizmetlerine erişim sağlayamıyor; bu kadınların 54 bini hamile ve hijyen malzemelerine erişimekte zorluklarla karşı karşıyalar. Birleşmiş Milletler, Sudan’daki kadın ve kız çocuklarının korunması, gıda yetersizliği ve temiz suya erişim sağlanması için acil eylem çağrısında bulundu. BM, çatışmanın sona ermesini istiyor ancak ateşkes taleplerinin günden güne azaldığı belirtiliyor.
Fotoğraf: AA