BİRLEŞMİŞ MİLLETLER – Bünyamin Sürmeli – BM Genel Sekreteri António Guterres, Dünya Okyanuslar Günü kapsamında yaptığı açıklamada, okyanusların Dünya’daki yaşamı sürdüren en önemli kaynaklardan biri olduğunu ve karşı karşıya oldukları sorunların büyük ölçüde insan kaynaklı olduğunu belirtti.
Guterres, “İklim değişikliği deniz seviyesinin yükselmesine neden oluyor ve bu durum, küçük ada devletleri ve kıyı topluluklarının varlığını tehdit ediyor” dedi. Ayrıca okyanus asitlenmesinin mercan resiflerini yok ettiğini ve deniz sıcaklıklarının rekor seviyelere ulaşarak aşırı hava olaylarına yol açtığını vurguladı. Aşırı avlanma ve diğer insan faaliyetlerinin de deniz ekosistemlerini tahrip ettiğine dikkat çekti.
Genel Kurul Başkanı Dennis Francis de etkinlikte yaptığı konuşmada, okyanusların mevcut durumu hakkında benzer endişelerini dile getirdi. “Okyanuslar hakkında öğrenilecek çok şey var ve daha da önemlisi, değerli yaşam kaynağımıza verilen zararı tersine çevirmek için harekete geçmeliyiz” dedi. Francis, okyanusların iklim değişikliğine karşı en güçlü müttefikimiz olduğunu belirterek, “okyanusun değerli kaynaklarının gelecekte de kullanılabilirliğini sağlamak hepimizin ortak sorumluluğudur” diye ekledi.
Genel Sekreter ve Genel Kurul Başkanı, Eylül 2024’teki Geleceğin Zirvesi ve 2025’teki BM Okyanuslar Konferansı yaklaşırken, okyanusları restore etmenin ve korumanın yolları üzerine düşünmeye ve harekete geçmeye çağrıda bulundular.
Okyanusun Durumu Raporu
BM Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), hafta başında yayımladığı Okyanusun Durumu raporuyla, politika yapıcıları “istediğimiz gelecek için ihtiyaç duyduğumuz okyanus” hakkında düşünmeye teşvik etti. Raporda, okyanuslara yönelik tehditler ve değişimin itici güçleri detaylı bir şekilde ele alındı.
Raporda, okyanusların ısınma hızının son 20 yılda iki katına çıktığı ve oksijen seviyesinin düşmesi nedeniyle kıyı türlerinin risk altında olduğu vurgulandı. Ayrıca, okyanus okuryazarlığı uygulamaları ve araştırmalarının kaynakları optimize etmek, davranış değişikliğini hızlandırmak ve okyanus koruma programlarını geliştirmek için stratejik bir müttefik olduğu belirtildi.
Eylem Çağrıları
Cuma günü BM Genel Merkezi’nde konuşan deniz biyoloğu ve okyanus bilimci Sylvia Earle, okyanuslarımızı korumanın önemini dünyayla paylaşmanın, kıyılardaki vahşi yaşamı korumak için hayati önemde eylemlere yol açabileceğini söyledi.
BM Genel Sekreteri Guterres, “Şimdi hükümetlerin, işletmelerin, yatırımcıların, bilim insanlarının ve toplumların okyanusumuzu savunmak için bir araya gelme zamanıdır” dedi. Genel Kurul Başkanı Francis de benzer bir eylem çağrısında bulunarak, “okyanus eylemini desteklemek ve ilerletmek için çabalarımızı iki katına çıkarmalı, yenilikçi finansman çözümlerini teşvik etmeli ve dönüşümü sağlayacak kapasiteyi geliştirmeliyiz” dedi.